ولایت اهل بیت علیهم السلام دو گونه است: ا . ولایت تکوینى ۲ . ولایت تشریعى .

ولایت تکوینى بدین معناست که حضرات معصومین علیهم السلام به اذن و اراده الهى، مىrlm;توانند در مقام تکوین و عینیات خارجى، دخل و تصرف کنند، مانند معجزات انبیاء علیهم السلام و کرامات اولیاء علیهم السلام، و ولایت تشریعى، به معناى ولایت و سرپرستى جامعه و مؤمنین است . امامان معصوم علیهم السلام، هر کدام در زمان خود، ولى و سرپرست جامعه بوده و مردم را هدایت تشریعى مىrlm;کنند .
از جمله وظایف مهم منتظران در زمان غیبت، چنگ زدن به ریسمان ولایت اهل بیت علیهم السلام است . امام صادق علیه السلام فرمودند:
<<طوبى لشیعتنا المتمسکین بحبلنا فى غیبه قائمنا;
خوشا به حال شیعیان ما! آنان که در زمان غیبت قائم ما به ریسمان [ولایت] ما تمسک مىrlm;جویند .>>
همچنین امام سجاد علیه السلام فرمودند:
<<من ثبت على موالاتنا <<ولایتنا>> فى غیبه قائمنا اعطاه الله عزوجل اجرالف شهید من شهداء بدر و احد;
هر کس در غیبت قائم ما بر دوستى [و عقیده به امامت ما] ثابت قدم باشد، خداى متعال اجر هزارشهید از شهداى بدر و احد به او عطا مىrlm;کند .>>
و نیز امام صادق علیه السلام فرمود:
<<یاتى على الناس زمان یغیب عنهم امامهم;
زمانى بر مردم فرا رسد که پیشوایشان از آنان غایب گردد .>>
زراره پرسید: در آن زمان مردم چه کنند؟ امام علیه السلام فرمود:
<<یتمسکون بالامر الذى هم علیه حتى یتبین لهم;
به همان امر [ولایتى] که برآنند چنگ زنند، تا برایشان آشکار شود .